MBG Mezunu Eczacı Olabilir Mi? Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Perspektifinden Bir Felsefi İnceleme
Bir Filozofun Bakışı: İnsan, Bilgi ve Meslek
Felsefi bir bakış açısıyla her soru, sadece doğrudan cevaba ulaşmaktan çok, daha derin ve katmanlı düşünme yollarına açılan bir kapıdır. Bizler, insan olmanın ve toplumda bir rol üstlenmenin anlamını sorguladığımızda, bu sorular bizi sadece yüzeysel sonuçlara değil, daha kapsamlı etik, epistemolojik ve ontolojik sorgulamalara götürür. Peki, “MBG mezunu eczacı olabilir mi?” sorusu sadece bir meslek edinme sorusu mudur, yoksa toplumsal yapının ve bireysel varoluşun derinliklerinde bir yansıması mıdır?
Mesleklerin, özellikle de eczacılığın, sadece teknik bilgiyle değil, aynı zamanda etik sorumluluklarla da şekillendiğini kabul edersek, bu sorunun çok daha katmanlı olduğunu görmemiz gerekir. Bu yazıda, bu soruyu, etik, epistemoloji (bilgi teorisi) ve ontoloji (varlık felsefesi) perspektiflerinden inceleyeceğiz.
Etik Perspektif: Mesleki Sorumluluk ve Değerler
Etik dediğimizde, insanın doğru ile yanlışı ayırt edebilme yeteneği, toplumun ve bireyin değer yargıları devreye girer. Eczacılık, doğrudan insanların sağlıklarıyla ilişkilendirilen bir meslek dalıdır. Burada sadece ilaçları doğru şekilde sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bireylerin yaşam kalitesine etki edecek kararlar alınır. Yani eczacının taşıdığı sorumluluk, yalnızca bir teknisyen olmanın ötesindedir.
MBG (Meslekî Bilimler ve Gelişim) mezunlarının eczacı olabilmesi, bu mesleği icra ederken üstlenecekleri etik sorumluluklarla ilgilidir. Bu mezunlar, herhangi bir eczacı gibi ilaç dağıtımında bulunacaksa, aynı etik standartları sağlamalıdırlar. Peki, yalnızca bilgi edinmiş olmak bir kişinin mesleki sorumlulukları taşımasına yeterli midir? Mesleki sorumluluk, bilgi ve deneyimin birleşimiyle mi şekillenir? Yoksa etik sorumluluk, sadece eğitimi değil, aynı zamanda kişinin toplumla olan ilişkisini de kapsayan bir bilinçlenme süreci midir?
Burada önemli bir soru, eğitimin sadece teknik bilgi değil, aynı zamanda insan odaklı bir sorumluluk geliştirme süreci olup olmadığıdır. Eğer MBG mezunu, bu sorumluluğu yerine getirebilecek ahlaki ve etik farkındalığa sahipse, o zaman eczacılık mesleğini icra edebilir. Aksi halde, bilgi sahibi olmak yeterli olmayabilir.
Epistemoloji Perspektifi: Bilgi ve Uzmanlık
Epistemoloji, bilgi teorisiyle ilgilidir; yani bir şeyin nasıl bilindiği, neyin doğru bilgi olduğu, hangi bilgi türlerinin geçerli kabul edileceği soruları üzerine yoğunlaşır. Eczacılık gibi bir meslek, doğru bilgiye dayalıdır; ilaçların etkileşimleri, hastalıkların tedavi süreçleri, tedavi protokolleri… Tüm bunlar bilgi birikimiyle şekillenir. MBG mezunları, eczacılıkla doğrudan ilişkili bilgilerle donatılmamış olsalar da, belli bir düzeyde bilgiyi edinmiş kişilerdir. Ancak bu bilgilerin kalitesi ve uygulanabilirliği, meslekleri icra etme yeteneklerini etkiler.
Epistemolojik açıdan bakıldığında, sadece bir alanda eğitim almak, bir kişinin o alandaki uzmanlık derecesini belirlemez. Bir kişinin uzmanlık kazanabilmesi için, deneyim ve derinlemesine bilgi gereklidir. MBG mezunları, bir eczacının sahip olduğu teorik bilgileri edinmiş olabilir, ancak bu bilgilerin ne kadar derin ve kapsamlı olduğu, pratikte nasıl kullanılacağı sorusu, uzmanlık alanında bir boşluk yaratabilir.
Soru: Bilgi birikimi tek başına uzmanlık anlamına gelir mi? Epistemolojik açıdan, meslekleri icra etme yeteneği, yalnızca edinilen bilgiyle mi sınırlıdır? Yoksa bir kişinin o bilgiye dair deneyimi ve uygulama becerisi de bu yeteneği belirleyen bir faktör müdür?
Ontoloji Perspektifi: Meslek ve İnsan Varlığı
Ontoloji, varlık felsefesiyle ilgilidir; bir şeyin varlık ve kimlik kazanması, neyin var olduğunun ve ne şekilde var olduğunun sorusunu sorar. Eczacılık, bir meslek olmanın ötesinde, bir varlık biçimidir. Eczacının varlığı, toplumsal ve bireysel düzeyde büyük bir sorumluluğu beraberinde getirir. Bir eczacı, yalnızca ilaçları dağıtan bir kişi değil, insan sağlığına dair bir sorumluluğu taşıyan bir varlık olarak toplumda yerini alır. Ontolojik anlamda, bu meslek, insanın dünyadaki işlevini ve amacını belirler.
Eczacılık mesleği, yalnızca teknik bilgiyle değil, aynı zamanda bireysel ve toplumsal ilişkilerle de varlık kazanır. Bu, mesleğin kişisel ve toplumsal düzeyde nasıl algılandığına da etki eder. MBG mezunları, eczacılık mesleğine dair varlık ve kimlik kazanabilirler mi? Yalnızca bilgiyle mi varlıkları tanımlanır, yoksa bu meslek, toplumsal bağlamda daha derin anlamlar taşır mı?
Soru: Bir mesleği, sadece teknik bilgiyle mi tanımlarız? Yoksa o meslek, toplumdaki bireylerin varoluş amacını ve kimliklerini şekillendiren bir bağlamda mı varlık kazanır?
Sonuç: Meslek ve Toplum Üzerine Derinlemesine Bir Sorgulama
MBG mezunu eczacı olabilir mi sorusu, sadece bir meslek edinme sorusu olmaktan öte, bireylerin bilgi, etik sorumluluk ve varlık anlayışlarıyla şekillenen bir tartışma alanına dönüşmektedir. Etik sorumluluklar, epistemolojik bilgi düzeyleri ve ontolojik varlık anlayışları, bir kişinin eczacılık mesleğini icra edebilme yetisini belirleyen kritik faktörlerdir.
Sonuç olarak, MBG mezunu bir kişinin eczacılık mesleğini icra edebilmesi, yalnızca eğitim aldığı alana ve edinilen bilgiye değil, aynı zamanda toplumsal, etik ve bireysel sorumlulukların bilincine vararak bu mesleği üstlenip üstlenemeyeceğiyle de ilgilidir. Bu düşünsel süreç, bizlere bilgi ve meslek anlayışımızı daha derinlemesine sorgulatır. Peki, meslekler sadece bilgiyle mi şekillenir? Ya da onları toplumsal anlamda anlamlı kılan şey, bu mesleklerin bireylerin ve toplumların varlıklarını nasıl dönüştürdüğüdür?